آثار نظریه استاد فیاضی مبنی بر عینیت وجود و ماهیت

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسنده

گروه فلسفه اسلامی، مرکز آموزش تخصصی فلسفه اسلامی، حوزه علمیه قم

چکیده

پس از آنکه صدرالمتألهین، به شکلی ویژه به مسئله «اصالت وجود و اعتباریّت ماهیت» پرداخت، شارحانِ پس از او در صدد برآمدند تا تفسیری صحیح از این اصل ارائه بدهند. در این میان، چهار نظریّه و تفسیر ارائه شده است که تفسیر منتخب؛ یعنی عینیت وجود و ماهیت، أدقّ و أیقن نسبت به دیگر تفاسیر است. بنابر این تفسیر، ماهیت از عوارض ذاتیِ وجود خواهد بود و به دلیل عینی بودنِ ماهیت با وجود، وقوع تشکیک در ماهیت متصور است و وجود رابط نیز دارای ماهیت است. همچنین حقیقتاً کلی طبیعی در خارج موجود است، از جمله اینکه ماهیت، مجعولِ جاعل و علت برای امر دیگر نیز می‌تواند باشد و واجب‌الوجود نیز دارای ماهیت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effects of Professor Fayyazi's theory of the objectivity of existence and nature

نویسنده [English]

  • Elyas Arefi
Department of Islamic Philosophy, Center for Specialized Education of Islamic Philosophy, Qom Seminary
چکیده [English]

After Sadr al-Mu'tazilis specifically addressed the issue of "the authenticity of existence and the validity of nature", Sharhan sought after him to provide a correct interpretation of this principle. In the meantime, four theories and interpretations have been presented, which is the chosen interpretation, i.e. the objectivity of existence and nature, and the truth of other interpretations. Therefore, the nature of the inherent complications will exist and due to the objective nature of the existence, the occurrence of mattresses in the nature is perceived and the existence of the interface is also of the nature. There are also natural generalities abroad, including that the nature, the passiveness of the jaal and the cause for other matters can also be, and the obligatory being has the nature.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Objectivity
  • existence
  • nature
  1. ابن سینا، ابوعلی حسین بن عبدالله، الإشارات و التنبیهات، مع الشرح للمحقق نصیر الدین محمد بن الحسن الطوسی و شرح الشرح للعلامه قطب‌الدین محمد رازی، نشر بلاغت، قم، 1375.
  2. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ، رسائل، انتشارات بیدار، بی تا، قم.
  3. جوادی آملی، عبدالله، رحیق مختوم، تنظیم: حمید پارسانیا، چاپ سوم، اسراء، قم، 1386.
  4. ربانی گلپایگانی، علی، ایضاح الحکمة فی شرح بدایة الحکمة، انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی، دفتر برنامه‌ریزی و تدوین متون درسی، قم، 1386.
  5. سبزواری، ملاهادی، التعلیقات علی الشواهد الربوبیه، مطبوعات دینی، قم، 1382.
  6. شیرازی، صدرالدین محمد، أسرار الآیات، مصحح: محمد خواجوی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، تهران، 1360.
  7. ــــــــــــــــــــــــ، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیّة الأربعة، چاپ دوم، مکتبة المصطفوی، قم،
  8. ــــــــــــــــــــــــ، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، با حواشی حاج ملا هادی سبزواری، مصحح: سید جلال‌الدین آشتیانی، چاپ دوم، مرکز نشر دانشگاهی، 1360.
  9. ــــــــــــــــــــــــ، المشاعر، چاپ دوم، کتاب‌خانه طهوری، تهران،
  10. ــــــــــــــــــــــــ، مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتألهین، تحقیق و تصحیح: حامد ناجی اصفهانی، انتشارات حکمت، تهران، 1375.
  11. طباطبایی، سید محمدحسین، بدایة الحکمة، چاپ 23، مؤسسة نشر الاسلامی، قم، 1427 هـ .ق.
  12. ــــــــــــــــــــــــ، نهایة الحکمة، تصحیح و تعلیق: غلام‌رضا فیاضی، مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی; ، قم، 1385.
  13. غروی اصفهانی‌، محمدحسین، هستی‌شناسی فلسفی، شرح تحفه الحکیم آیت‌الله شید، بوستان کتاب، انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، قم، 1388.
  14. فیاضی، غلام‌رضا، هستی و چیستی در مکتب صدرایی، تحقیق و نگارش: حسین‌علی شیدان شید، چاپ دوم، سبحان، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، 1388.
  15. لاهیجی، عبدالرزاق، شوارق الالهام فی شرح تجرید الاعتقاد، انتشارات مهدوی، اصفهان، بی تا.
  16. مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش فلسفه، چاپ دوم، سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، 1366.
  17. مطهری، مرتضی، تقریرات شرح المنظومه، تعلیقه: محمد تقی شریعتمداری، چاپ اول، سپهر، 1383.
  18. معلمی، حسن، «اعتباریت ماهیت از عرش عینیت تا فرش سرابیت»، معرفت فلسفی، سال اول، شماره سوم، بهار1383.
  19. ـــــــــــــ، شرح و تعلیق و تحقیق الشواهد الربوبیه ملاصدرا، مجمع عالی حکمت، اسلامی، قم، 1394.