تطابق عوالم

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسنده

گروه فلسفه اسلامی، مرکز آموزش تخصصی فلسفه اسلامی، حوزه علمیه قم

چکیده

اعتقاد به عوالم متعدد و استدلال بر آن از دیر زمان در السنه عام و کتب خواص پیوسته نقش بسته است و دانشمندان استدلال‌های متعددی بر اثبات آن اقامه کرده‌اند. این عوالم بر هم متطابق‌اند؛ یعنی هر عالم مادون به منزله ظل عالم مافوق است، و عالم بالاتر همان عالم پایینی است منهای نواقصش. از جهت حضور نیز عوالم بالا در تمام مراتب پایین حضور دارند و لاعکس؛ به عبارت دیگر هر آنچه در عالم طبیعت با وجودی مادی و جسمانی یافت می‌شود، در عالم مثال و عقل و عالم اله نیز یافت می‌شود؛ اما با وجود مثالی و عقلی و الهی، نه با وجود مادی و طبیعی؛ همین طور هر آنچه در عالم مثال هست، سایه‌ای است از حقیقتی قوی‌تر که در عالم عقل و روح وجود دارد، و آنچه در عالم عقل یا عالم بالاتر از آن وجود دارد در واقع وجود برتر همان وجودی است که در عوالم پایین‌تر وجود دارد. از این نوع بالاتری و پایین‌تری به «حقیقة» و «رقیقۀ» تعبیر می‌کنند، به این نحو که هر پایینی رقیقه حقیقت بالاتر از خود است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The compatibility of my worlds

نویسنده [English]

  • Hosein Sharifi kondori
Department of Islamic Philosophy, Center for Specialized Education of Islamic Philosophy, Qom Seminary
چکیده [English]

Belief in multiple worlds and arguments about it have been inscribed in the Al-Sanah and the books of properties, and scientists have made many arguments to prove it. These worlds are identical; That is, every lower world is the shadow of the higher world, and the higher world is the same as the lower world minus its imperfections.  In terms of presence, the higher worlds are present in all the lower levels and vice versa; In other words, everything that is found in the world of nature with material and physical existence is also found in the world of example, reason and the world of God; But with ideal, intellectual and divine existence, not with material and natural existence; In the same way, everything that exists in the world of example is a shadow of a stronger truth that exists in the world of reason and spirit, and what exists in the world of reason or the world above it is actually the higher existence of the same existence that exists in the lower worlds. Of this type, higher and lower are interpreted as "truth" and "raqiqa", in such a way that every lower and rarefied truth is higher than itself.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Worlds
  • matching of worlds
  • superior existence
  • collective existence
  • doubt
  • simple truth
  1. * قرآن.

    * نهج البلاغه.

    1. آشتیانى، سیدجلال‏الدین، شرح بر زاد المسافر, دفتر تبلیغات اسلامى، قم، چاپ سوم، 1381ش.
    2. احسائى، ابن ابى جمهور، عوالی اللآلی، انتشارات سیدالشهداء ، قم، 1405ق.
    3. ابن ترکه، صائن‌الدین، تمهید القواعد، الف لام میم، چاپ دوم، 1386ش.
    4. ابن سینا، ابوعلی، الاشارات و التنبیهات، نشر البلاغة، قم، چاپ اول، 1375ش.
    5. افلوطین، اثولوجیا، انتشارات بیدار، قم، چاپ اول، 1413 ق.
    6. انصاری‌ شیرازی، یحیی، دروس شرح منظومه، نشر بوستان کتاب، قم، چاپ دوم، 1387ش.
    7. جامی، عبدالرحمن، نقد النصوص فی شرح الفصوص، فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1370ش.
    8. جوادی ‌آملی، عبدالله، عین نضاخ تحریر تمهید القواعد، نشر اسرا، چاپ اول، 1387ش.
    9. حسن‌زاده آملی، حسن، دروس معرفت نفس، چاپ سوم، نشر الف لام میم، قم.
    10. حسن‌زاده آملی، حسن، رساله وحدت از دیدگاه عارف و حکیم، تهران، ناشر فجر، چاپ اول.
    11. ـــــــــــــــــــــــ، ممد الهمم در شرح فصوص الحکم, وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، تهران، چاپ اول، 1378ش.
    12. سبزوارى، ملاهادی، التعلیقات على الشواهد الربوبیة, المرکز الجامعى للنشر، مشهد، چاپ دوم، 1360ش.
    13. ــــــــــــــــــ، شرح منظومه, نشر ناب، تهران، چاپ اول، 1369-1379ش.
    14. ــــــــــــــــــ، مجموعه رسائل، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، تهران.
    15. سهروردی، شیخ شهاب الدین، مجموعه مصنفات، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، تهران، چاپ دوم،1375ش.
    16. شجاعی، محمد، تجسم عمل و شفاعت، نشر کانون اندیشه جوان، چاپ سوم، 1385ش.
    17. صدرالمتالهین، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، دار احیاء التراث، بیروت، 1981م.
    18. ــــــــــــ، مجموعه رسائل فلسفى، انتشارات حکمت، تهران، چاپ اول، 1375ش.
    19. ــــــــــ، الحاشیة على الهیات الشفاء، انتشارات بیدار، قم.
    20. ــــــــــ، سه رسائل فلسفى، دفتر تبلیغات اسلام، قم، چاپ سوم، 1387ش.
    21. ـــــــــــ، مفاتیح الغیب، موسسه تحقیقات فرهنگى، تهران، چاپ اول، 1363ش.
    22. ــــــــــ، اسرار الآیات، انجمن حکمت و فلسفه، تهران، 1360ش.
    23. ــــــــــ، شرح اصول کافی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ اول، 1383ش.
    24. طباطبایی، سیدمحمدحسین، نهایة الحکمة، موسسه النشر الاسلامی، چاپ هفدم.
    25. ــــــــــــــــــــــــــ، بدایۀ الحکمۀ، موسسه النشر الاسلامی، چاپ هجدهم.
    26. عبودیت، عبدالرسول، در آمدی به نظام حکمت صدرایی، نشر سمت و مؤسسه امام خمینیŠ، چاپ اول، 1385ش.
    27. ـــــــــــــــــــ، «تطابق عوالم» معرفت فلسفی، شماره 3، بهار1383.
    28. فنارى، محمد بن حمزه، مصباح الأنس (شرح مفتاح الغیب)، انتشارات مولى، تهران، چاپ اول، 1374 ش.
    29. قاینى، بزگمهر، رسائل عرفانى و فلسفى حکیم قاینى، انتشارات علمى فرهنگى، تهران، چاپ اول، 1364ش.
    30. قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان.
    31. قیصرى رومى، داوود، شرح فصوص الحکم، شرکت انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ اول، 1375ش.
    32. مجلسى، محمدباقر، بحار الأنوار، مؤسسة الوفاء بیروت، لبنان، 1404ق.
    33. مصباح، محمدتقی، آموزش فلسفه، انتشارات امیرکبیر، چاپ چهارم، تهران، 1383.
    34. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، انتشارات صدرا، چاپ نهم، 1385ش.
    35. میرداماد، قبسات، موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل، تهران، 1356ش.
    36. نوری، ملاعلی، رسائل فلسفی بسیط الحقیقه کل الاشیاء و وحدت وجود، تهران، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، 1357ش.
    37. ـــــــــــــ، التعلیقات على مفاتیح الغیب، موسسه تحقیقات فرهنگى، تهران، چاپ اول، 1363ش.
    38. یزدان پناه، یدالله، رمز و راز تأویل عرفانی از دیدگاه اهل معرفت، مرکز پژوهش دائرة المعارف علوم عقلی.