بررسی و نقد استدلال علامه طباطبایی بر اثبات وجود رابط

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 گروه فلسفه مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی ـ قم ـ ایران

2 گروه فلسفه اسلامی، مرکز آموزش تخصصی فلسفه اسلامی، حوزه علمیه قم

چکیده

علامه طباطبایی بر اساس تحلیل قضایای هلیه‌ی مرکبه‌ی صادق خارجی و صدق و انطباق این قضایا بر خارج، وجود رابط در ظرف خارج را اثبات کرده است. در این مقاله ابتدا استدلال ایشان بر اثبات وجود رابط در خارج از طریق قضایا، و سپس چهار اشکال بر استدلال علامه را مطرح کرده‌ایم که از آن میان، اشکال اول (اعم بودن دلیل از مدعا)، اهمیت بیشتری دارد. در ادامه به اقوال دیگر درباره‌ی وجود رابط در مطابق قضایا پرداخته‌ایم تا نظر علامه و برخی از منتقدان ایشان در مقام مقایسه، بهتر تبیین شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation and Review of Allamah Tabatabaie’s Argument for Proving the Existence of Relation

نویسندگان [English]

  • Ahmad Heydarpoor 1
  • Sina Alawi Tabar 2
1 Department of Philosophy, Imam Khomeini Educational Research Institute, Qom, Iran
2 Department of Islamic Philosophy, Center for Specialized Education of Islamic Philosophy, Qom Seminary
چکیده [English]

Allamah Tabatabaie has proved the existence of ‘relation’ in external container on the basis of analyzing the propositions of ‘external true composite whetherness’ as well as affirming those propositions and conforming them to external world. In this article, we first put forward Allamah’s argument for proving the existence of ‘relation’ in external world through propositions, and then, we mention four objections to Allamah’s argument. Among them, the first objection (i.e. reason being more universal than the claim) is of more importance. We continue our discussion by dealing with other views on existence of ‘relation’ in identical propositions so that we may explain Allamah’s view compared to the views of his critics in a better way

کلیدواژه‌ها [English]

  • proposition
  • existence of relation
  • identical propositions
  • proving the existence of relation
  • Allamah Tabatabei
  1. طباطبایی، محمدحسین، نهایة الحکمه، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، قم، مؤسسة آموزشی و ئژوهشی امام خمینی€، ۱۳9۲ش.
  2. شوندی، زین‌العابدین، وجود رابط در فلسفة اسلامی، قم، میراث ماندگار، 1395ش.
  3. عبودیت، عبدالرسول، شرح نهایة الحکمه، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی€، 1391ش.
  4. مصباح یزدی، محمدتقی، تعلیقه علی نهایة الحکمه، مؤسسة آموزشی و ئژوهشی امام خمینی€، ۱۳۹۲ش.
  5. ــــــــــــــــــــــ ، دروس فلسفه، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران ۱۳۷۵ش.
  6. ــــــــــــــــــــــ ، آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۶۶ش.
  7. نبویان، سید محمدمهدی، جستارهایی در فلسفة اسلامی مشتمل بر آرای اختصاصی آیت‌الله فیاضی، قم، مجمع عالی حکمت، 1395ش.
  8. سلیمانی امیری، عسکری، «وجود رابط و وجود محمولی از نظر آقاعلی مدرس و علامه طباطبایی»، مجله حکمت اسلامی، 1395ش.