حقیقت و ضرورت وحی از منظر ملاصدرا

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسنده

دانش پژوه سطح چهار فلسفه اسلامی، مرکز تخصصی آموزش فلسفه اسلامی حوزه علمیه، قم، ایران

چکیده

وحی از ارکان نبوت و تنها راه معصوم در انتقال دین به بشریت است. اما گروهی در پی نفی این موضوعِ درون‌دینی یا تنزل آن به تجربه‌ای درونی و الهام عام بوده‌اند. سخنان ملاصدرا این نکته را اثبات می‌کند که بشر به­تنهایی، از رشد عقل نظری و عملی و اجرای عدالت فردی و اجتماعی و مدیریت در بُعد معنوی و حیات دنیوی عاجز است؛ از این رو باید خدای متعال دستگیری داشته باشد تا بتواند در علوم و معارف و حقایق و مدیریتِ تعلّق، به نتیجه برسد و این با وحی میسر است. علاوه بر این، تبیین حقیقت وحی از نظر ملاصدرا نشان می‌دهد که وحی و جبرئیل به حقیقتی عقلی منحصر نیست که نتواند تنزل یابد، بلکه جبرئیل با حفظ مرتبه عقلی‌اش تنزل مثالی پیدا می‌کند و حضرت رسول نیز با چشم و گوش ظاهری فرشته وحی را می‌بیند و وحی را می‌شنود. این تبیین از وحی راهگشای فهم بسیاری از آیات و روایات است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Necessity and Truth of Revelation from Mulla Sadra’s Viewpoint

نویسنده [English]

  • Hamid Arab Mokhtari
Fourth-level scholar of Islamic philosophy, specialized center for teaching Islamic philosophy, seminary, Qom, Iran
چکیده [English]

Revelation is one of the pillars of prophecy and the only means of the Infallible to transmit religion to humanity. However, a group has sought to negate this intera-religious issue or reduce it to an inner experience and general inspiration. Mulla Sadra’s statements prove the point that man by himself is not able to develop theoretical and practical intellect, implement individual and social justice, and manage the spiritual dimension and the worldly life; thus, Allah, the Almighty, should assist the man so that he can arrive at a conclusion in the sciences, teachings, realities, and management of attachment, and this is possible through revelation. Furthermore, the explanation of the truth of revelation from Mulla Sadra’s viewpoint shows that revelation and Gabriel are not restricted to an intellectual truth which cannot be reduced; rather, but Gabriel experiences an ideal reduction while he maintains his intellectual rank, and the Prophet also sees the angel of revelation with his own eyes and hears revelation with his own ears. This explanation of the revelation opens the way for understanding many Quranic verses and hadiths.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mulla Sadra
  • revelation
  • religious experience
  • theoretical intellect
  • practical intellect
  • the Prophet
  1. ابن‌سینا، حسین، 1404ق، البیعیات نفس شفا، قم: مکتبة آیة الله مرعشی.
  2. جوادی آملی، عبدالله (1378-1398)، تسنیم، ج 29، قم: اسرا.
  3. راغب اصفهانی، حسین (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دار الشامیه.
  4. سبحانی، جعفر (1372)، محاضرات فی الالهیات، تلخیص علی ربانی گلپایگانی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه، مؤسسه نشر اسلامی.
  5. صدرالدین شیرازی، محمد (1354)، المبدء والمعاد، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
  6. ــــــــ (1361)، تفسیر القرآن الکریم، قم: بیدار.
  7. ــــــــ (1383)، شرح اصول کافی، تهران: ‌مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  8. ــــــــ (1398)، الشواهد الربوبیه، قم: بوستان کتاب.
  9. طباطبایی، محمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: موسسة الااعلمی للمطبوعات.
  10. کرد فیروزجایی، یارعلی (1393)، حکمت مشاء، قم: مجمع عالی حکمت اسلامی.
  1. کلینی، محمد (1407ق)، اصول کافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  2. موسوی خمینی، روح‌الله (1390)، چهل حدیث، قم: ‌مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.