وجود ذهنی و تطابق آن با وجود عینی از منظر ابن سینا

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 استاد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی،دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

3 دانشیار گروه فلسفه، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

ذهن‌شناسی فلسفی یکی از مباحث بسیار مهم در معرفت‌شناسی فلسفی است که می‌توان گفت نسبت به مسائل دیگر این علم تقدم دارد؛ چراکه تا مسئله ذهن و وجود ذهنی و مطابقت ذهن و عین دقیق بیان نشود، در باب ارزش ادراک و علم و معلومات نتیجه‌ای سودمند به دست نمی‌آید و تا زمانی که درباره ارزش معلومات یقین حاصل نشود، بحث از مسائل دیگر فلسفه و حتی دیگر علوم، سودمند و یقین‌آور نخواهد بود. بنابراین بحث درباره ذهن‌شناسی و به تبع آن وجود ذهنی و بررسی نقش معرفتی آن اهمیت ویژه‌ای دارد. نظر ابن‌سینا، فیلسوف بزرگ اسلامی، در باب ذهن‌شناسی می‌تواند ما را از منشأ بسیاری از اختلافات در مسئله ارزش علم و معلومات آگاه گرداند. پژوهش حاضر با بررسی توصیفی ـ تحلیلی نظریه ابن‌سینا و بازخوانی ادله او در اثبات وجود ذهنی و تطبیق آن با وجود عینی قصد دارد به توجیه اختلافات بیرونی حول علم و معلومات از دیدگاه او بپردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mental Existence and its Correspondence with Objective Existence from Avicenna’s Viewpoint

نویسندگان [English]

  • Mohsen Kabiri Rad 1
  • Qhasem Islami Picha 1
  • Ali akbar Rabinataj 2
  • Ramazan Mahdavi 3
1 Doctoral student of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Theology and Islamic Studies, Mazandaran University, Babolsar, Iran
2 Professor of the Department of Quranic and Hadith Sciences, Faculty of Theology and Islamic Studies, Mazandaran University, Babolsar, Iran
3 Associate Professor, Department of Philosophy, Faculty of Theology and Islamic Studies, Mazandaran University, Babolsar, Iran
چکیده [English]

Philosophical mentalism is one of the most important topics in philosophical epistemology, which can be said to have priority over other issues of this science: until the problem of mind and mental existence and the correspondence of mind and object are not explained precisely, no useful result can be obtained regarding the value of perception, science and information; and until we are not sure about the value of information, discussing other issues of philosophy and even other sciences will not be useful and reliable. Therefore, the discussion about mentalism and consequently mental existence and examining its epistemological role are of special importance. Avicenna’s view, as the great Islamic philosopher, about mentalism can inform us about the origin of many differences on the issue of the value of science and information. Using a descriptive-analytical method, this study aims at justifying the external differences around science and information from Avicenna’s viewpoint by examining his theory and rereading his arguments in proving mental existence and its correspondence with objective existence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mind
  • mental existence
  • objective existence
  • Avicenna
  1. ابن‌سینا (1335ق)، جامع البدائع، مصر: مطبعة السعاده.
  2. ـــــــ (1363)، الشفاء؛ الالهیات، راجعه و قدّم له الدکتور ابراهیم مدکور، تهران:‌ ناصرخسرو.
  3. ـــــــ (1364)، النجاه، تهران: المکتبة المرتضویه.
  4. ـــــــ (1375 الف)، الاشارات والتنبیهات، مع الشرح للمحقّق نصیرالدین الطوسی و شرح الشرح للعلاّمه قطب الدّین الرازی، قم: نشر البلاغه.
  5. ـــــــ (1375 ب)، المباحثات، تحقیق و تعلیقه محسن بیدارفر، قم: بیدار.
  6. ـــــــ (1400ق). رسائل، قم:‌ بیدار.
  7. ـــــــ (1404ق)، التعلیقات، حققه و قدم له الدکتور عبدالرحمن بدوی، بیروت: مکتبة الاعلام الإسلامی.
  8. بهمنیار بن مرزبان (1375)، التحصیل، تصحیح مرتضی مطهری، تهران: دانشگاه تهران.
  9. رازى، فخرالدین ‌(1411ق)، المباحث المشرقیة فى علم الالهیات والطبیعیات‌، قم، بیدار.
  10. سبزواری، ملا هادی (1413ق)، منظومه، بی‌جا: بی‌نا.
  11. فارابی (1371)، سیاست مدنیه، ترجمه و تحشیه سید جعفر سجادی، تهران:سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ.
  12. کندی، ابویوسف (1950م)، رساله فی العقل (فی ماهیة العقل)، تصحیح احمد فؤاد الاهوانی، قاهره: بی‌نا.
  13. ــــــــــــــــ (1386)، افکار کانت، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  14. مطهری، مرتضی (1404ق)، شرح مبسوط منظومه، تهران: حکمت.