جهان بینی و مبانی فلسفی حاکم بر عناوین کتاب‌های اندیشمندان اسلامی

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، یزد، ایران

2 استادیار گروه فلسفه موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران، ایران

چکیده

عنوان هر کتاب ماهیت و محتوای آن را بیان می‌کند. با مراجعه به کتاب‌های دانشمندان اسلامی درمی‌یابیم که عناوین کتاب‌ها غالباً دربردارنده جهان‌بینی مؤلفان آن‌هاست. در این پژوهش سعی شده است با توجه به عناوین کتب دوره اسلامی، دیدگاه و جهان‌بینی مؤلفان آن‌ها استخراج و تبیین گردد. امکان کشف واقعیات جهان، اعتقاد به غیب، اسرارآمیز بودن جهان، نیاز انسان به ارشاد، نیاز به مصباح در هدایت، مراتب مخاطبان در فهم حقیقت، نور بودن علم، تبصره بودن علم، عین بودن علم و تذکری بودن علم مهم‌ترین کلیدواژه‌هایی است که می‌توان از عناوین این کتاب‌ها استخراج کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Worldview and Philosophical Foundations Governing the Titles of the Islamic Scholars’ Books

نویسندگان [English]

  • ehsan kordi ardakani 1
  • ahmad shahgoli, 2
1 Assistant Professor, Department of Education, Faculty of Humanities and Social Sciences, Ardakan University, Yazd, Iran
2 Assistant Professor of the Department of Philosophy, Iranian Institute of Hikmat and Philosophy, Tehran, Iran
چکیده [English]

The title of a book expresses its nature and content. By referring to the Islamic scholars’ books, we find that the titles of the books often include their authors’ worldview. Considering the titles of books in the Islamic period, this study aims at extracting and explaining the authors’ views and worldview. The possibility of discovering the realities of the world, belief in the unseen world, the mysteriousness of the world, the need of man for guidance, the need of a lamp for guidance, the level of the audience in understanding the truth, the lighting nature of knowledge, the enlightening nature of knowledge, the objective nature of knowledge, and the recalling nature of knowledge are the most important keywords that can be extracted from the titles of these books.

کلیدواژه‌ها [English]

  • World-view
  • Islamic literatures
  • Islamic scientists
  • studying science
  • philosophical foundations
  1. ابن‌سینا (1364)، رساله اضحویه، تصحیح حسین خدیوجم، تهران: اطلاعات.
  2. ـــــــ (1375)، الاشارات و التنبیهات، قم: نشر البلاغة.
  3. ـــــــ (1426ق)، القانون فی الطب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  4. ابن‌منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، تصحیح میردامادی، بیروت: دار صادر.
  5. اخوینی، ربیع بن احمد (1371)، هدایة المتعلمین فی الطب، مشهد: دانشگاه مشهد.
  6. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن، تحقیق داوودی، صفوان عدنان، بیروت، دمشق: دار العلم.
  7. سبزواری (1383) ، اسرار الحکم، تصحیح کریم فیضی، قم: مطبوعات دینی.
  8. سهروردی (1373)، حکمة الاشراق، تصحیح هانری کربن، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  9. قرشی بنایی، علی‌اکبر (1412ق)، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
  10. کلینی (1365)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  11. مصطفوی، حسن (1368)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  12. ملاصدرا (1363)، مفاتیح الغیب، تصحیح محمد خواجوی، تهران: مؤسسه تحقیقات فرهنگی.